PSOE Cariño

O Concello de Cariño, e en xeral a comarca do Ortegal, adoitan caracterizarse por unha intensa actividade cultural que acada o seu momento álxido nos meses de verán. Nesta entrada queremos deternos en diversos eventos merecedores de atención.

No momento de redactar estas liñas a XL Mostra de Teatro Galego de Cariño traspasou xa o seu ecuador. Contando dende hai décadas cun notable prestixio no ambiente cultural galego, a mostra deu este ano un salto de calidade para conmemorar o seu corenta aniversario. É de salientar o esforzo de xestión realizado pola Concellería de Cultura que lidera Jonathan Miranda para artellar un completo programa integrado por 19 actuacións (teatro para adultos e infantil, actuacións musicais, circo, etc.) e dotado dun excelente respaldo publicitario que incluíu unha web propia, o excelente cartaz do afamado debuxante Luis Dávila e un útil programa de man.

A Mostra de Teatro de Cariño é unha peza principal da historia cultural do noso Concello e como tal debe ser preservada, estudada e reivindicada. A este respecto cómpre saudar achegas recentes ó estudo da historia da Mostra e dos seus precedentes, como as páxinas de José Manuel Suárez Sandomingo no seu libro Historia del cine y el teatro en la comarca del Ortegal (Lugo, Axac, 2017, páxs. 155-189) ou o artigo que Rafael Soneira publica no número 5 (2018) da revista Terras do Ortegal, presentado en Cariño hai escasas datas.

O teatro dará lugar á Noite de Rock que desfrutaremos o vindeiro sábado 18 de agosto a partir das 22:30 h. na Praza Roxa. Seguindo a estela do Ortegal Rock, festival creado durante a nosa anterior etapa no goberno municipal, nesta ocasión subirán ó escenario os grupos Riff Raff, O’Funk’illo e Heredeiros da Crus, unha combinación que asegura calidade e diversión a partes iguais.

Fóra do noso Concello queremos referirnos a outros dous eventos relevantes que tiveron ou terán lugar nestas datas. O pasado sábado 11 de agosto celebrouse lugar no Museo Etnográfico de Meixido (Freires, Ortigueira) unha homenaxe a Narciso Luaces, fundador do citado museo, coincidindo co 19 aniversario da súa apertura. O acto consistíu nunha visita guiada ó museo e na presentación do libro Homenaxe a Narciso Luaces Pardo. O infatigable compromiso coa terra, coeditado por Terras do Ortegal e La Devesana. Este libro, que inclúe traballos de Carlos Breixo, Bernardo Penabade e Vicente Peña, entre outros, supón un achegamento á vida e obra de Narciso Luaces e da súa dona Hermina Covelo, xa falecida, quenes trala súa xubilación crearon o citado museo, que reúne na actualidade máis de 3.000 pezas e constitúe un legado patrimonial de gran importancia que é prioritario preservar. Narciso é ademais autor de dous libros e varios artigos sobre etnografía e historia da comarca.

Por último, cómpre referirse ás VIII Xornadas Memoria dun Tempo que, organizadas pola asociación Nordés, terán lugar os días 23 a 25 de agosto no Barqueiro. Con carácter anual, estas xornadas queren servir de homenaxe ós republicanos represaliados polo franquismo e fomentar o coñecemento desas etapas da nosa historia. O programa deste ano inclúe a proxección do documental Asolagados de David Vázquez (2013) e unha conversa co director, a charla Políticas para a modernización do rural galego no franquismo a cargo de Alba Díaz Geada e a tradicional Homenaxe a Republicanxs e Libertarixs.

Dende a Agrupación Socialista de Cariño expresamos o noso recoñecemento ós promotores de todas estas actividades, que, ademais de servir para o enriquecemento cultural da nosa comarca, contribúen tamén ó seu desenvolvemento socioeconómico.

O número 5 da revista Terras do Ortegal, que edita a asociación do mesmo nome, saíu á rúa hai escasos días. Como probablemente saberás, Terras do Ortegal é unha revista autofinanciada de estudos comarcais (historia, arqueoloxía, etnografía, medio natural, toponimia…) de periodicidade anual.

Nesta ocasión a revista conta con 301 páxinas e inclúe 15 artigos que abordan temas como a historia do pósito de pescadores de Espasante (Beatriz Bermúdez), as orixes da asistencia hospitalaria en Ortigueira (Carlos Breixo), os postos de vixiancia litoral na Galicia cantábrica durante os séculos XVI-XIX (Xosé María Leal) ou o Museo do Mar “Ría do Barqueiro” (José Daniel Beaz). Como en números anteriores, inclúe tamén un dossier temático, que nesta ocasión versa sobre Educación no Ortegal, con cinco artigos da autoría de Hixinio Puentes, Emilio Castro, Xosé María Torres, Bernardo Penabade e Aline Riola. Tamén cómpre mentar a entrevista que Obdulia Dopico fai a Rosario Suárez Díaz, activista cultural e exconcelleira socialista en Ortigueira, que será homenaxeada en datas próximas.

Neste número hai dous artigos que versan especificamente sobre Cariño. Coincidindo co 40 aniversario da Mostra de Teatro, Rafael Soneira ofrece a súa visión persoal sobre as orixes do teatro na nosa vila e o traballo realizado pola Agrupación Cultural Malveira, organizadora das primeiras edicións do Festival de Teatro. Pola súa parte, Anxo M. Rosende ocúpase da epidemia de cólera que asolou o porto de Cariño en 1854 provocando unhas 100 mortes.

A revista inclúe tamén a súa habitual sección de breves reseñas de libros e revistas, dando conta, entre outras novidades, da reedición de Pelerinaxes de Ramón Otero Pedrayo e da publicación do libro coordinado por Alba Silva e titulado O impacto da prensa local na configuración do tecido social e político. O caso de La Voz de Ortigueira, que, entre outros aspectos, achega información sobre os xornais cariñeses La Voz de Cariño (1917) e El Pueblo de Cariño (1919) ou a estadía de Xosé Ramón Fernández-Oxea, Ben-Cho-Shey, como mestre no noso pobo.

A publicación de Terras do Ortegal está supoñendo unha importante contribución ó coñecemento da realidade comarcal e ó debate sobre o noso patrimonio. Os cinco números publicados ata a data suman un total de 75 artigos que resultan moi relevantes para coñecer o pasado, analizar criticamente o presente e pensar o futuro. Por esta razón, dende a Agrupación Socialista de Cariño queremos expresar o noso recoñecemento á asociación editora da revista polo excelente traballo que están a realizar.

Este novo número de Terras do Ortegal atópase á venda en librerías e está sendo presentado dos concellos da comarca.

O goberno socialista do Concello de Cariño trasladou ó Pleno Municipal  unha liña de axudas directas destinadas ás familias cariñesas que teñan un neno/a ou o adopten.

Constituía unha das principais novidades incluídas no orzamento 2018 e acaba de convertirse nunha realidade: o Concello de Cariño subvencionará ás familias con 350 euros por cada novo nacemento ou adopción que se produzca no municipio. É a primeira vez que o consistorio habilita unhas axudas á natalidade deste tipo que, de non producirse alegacións, entrarán en vigor nos vindeiros días de agosto.

A medida someteuse a votación na sesión plenaria celebrada o pasado día 1 de xuño, sendo aprobada con 7 votos a favor dun total de 10.

As axudas serán por nacemento ou adopción (menores de 3 anos) de nenos ou nenas no periodo comprendido entre o 1 de xaneiro e o 31 de decembro de 2018, tal e como se reflexa na Ordenanza Municipal impulsada polo departamento que dirixe María José Fraguela.

Coa aprobación dos orzamentos 2018 a principios de marzo, o goberno municipal fixou unha partida económica para cubrir o novo programa, comprometéndose a inxectar unha cuantía adicional de crédito durante o exercicio se a demanda de axudas así o requerise, todo sen a necesidade de abrir unha nova convocatoria.

Para ser perceptores da axuda os solicitantes haberán de cumplir unha serie de requisitos fundamentais, como por exemplo residir de modo efectivo no municipio, figurar como empadroados en Cariño durante cando menos os seis meses previos, que o Concello de Cariño sexa o primeiro no que se inscribe ó recentemente nado ou, en caso de adopción, que o neno/a sexa rexistrado no domicilio da familia no prazo dun mes a contar desde a resolución xudicial.

Así mesmo, as familias non poderán ter débedas con Facenda, a Seguridade Social ou o propio Consistorio. De aprobarse definitivamente o texto, as axudas económicas deberán solicitarse sempre durante os dous meses posteriores ó nacemento ou á adopción, aínda que desde o Concello decidíuse que nesta primeira anualidade a medida teña carácter retroactivo ó 1 de xaneiro de 2018, polo que, tras a aprobación da norma, vaise abrir un prazo extraordinario de dous meses para que aqueles pais que tivesen fillos ou os adoptaran desde esa data de referencia á entrada en vigor da Ordenanza de Fomento da Natalidade poidan rexistrar as súas solicitudes.

Dende o goberno local indicouse que esta liña de axudas non fan máis que reforzar a idea de situar ás persoas como prioridade, sendo unha medida máis de entre as creadas para colaborar coas familias. Así é importante lembrar outras accións de carácter social levadas a cabo polo Executivo cariñés, como o son a implantación durante as vacacións escolares do programa Concilia Cariño, a práctica redución á metade da lista de espera no Servizo de Axuda no Fogar, o impulso ó Fondo de Emerxencia Social, o fomento de programas de envellecemento activo ou a posta en funcionamento do Punto de Atención á Infancia.

Afortunadamente hoxe vivimos con naturalidade o funcionamento cotián de cada un dos novos servizos que veñen de poñerse en marcha, e cos que non se procura outro fin que acadar que sexamos unha sociedade máis xusta, solidaria e colaborativa. Desde o goberno municipal aseguran que seguirán facendo fincapé naquilo que consideran básico: as persoas primeiro.

Trinta anos despois da segregación municipal, Cariño saca a licitación por 240.000 euros a redacción do seu primeiro Plan Especial de Protección e Rehabilitación do Casco Vello (PECV). O documento, que deberá desenvolverse ó longo de catro anos, sentará as bases para a solicitude dunha futura Área de Rehabilitación Integral.

Nas verbas de José Miguel Alonso Pumar, Alcalde de Cariño, trátase dun proxecto que suporá un esforzo económico moi relevante e que, como todas as iniciativas que conlevan complexos trámites burocráticos, non dará os froitos desexados ata pasados uns anos. Polo tanto falamos dun documento fundamental para Cariño, o que require dun notable grao de altura de miras para garantir un futuro sólido.

O casco mariñeiro de Cariño é un dos núcleos tradicionais máis grandes do norte de Galicia, xa que conta cunha superficie superior ás 8 hectáreas (80.000 m²) repartidas nunhas 800 parcelas catastrais, o que supón unha extensión semellante á metade do casco antigo da cidade de Pontevedra. Das case 700 fincas edificadas, practicamente todas están adicadas a vivendas.

A redacción do plan pretende varios obxetivos principais, entre os que cómpre sinalar como fundamentais a conservación e futura rehabilitación das edificacións así como a revitalización económica e social da área afectada. Un aspecto irrenunciable e obrigatorio que contempla a redacción do PECV é a participación no mesmo da cidadanía que vive no propio casco antigo, auténticos protagonistas do proceso, e a quenes se lles facilitará información mediante folletos e paneis explicativos, charlas formativas e informativas, materiais audiovisuais e virtuais ou, de maneira física, coa apertura da oficina de información do PECV.

O Concello de Cariño puxo en marcha o proceso de concurso coa publicación do anuncio de licitación no Boletín Oficial da Provincia (BOP) do día 7 de marzo, abrindo un prazo de 40 días naturais (ata o pasado 16 de abril) para a presentación de ofertas; o tribunal avaliador estará composto por reputados profesionais pertencentes a diferentes administracións, todos eles con experiencia en plans xerais. O orzamento inicial de licitación é de 240.000 euros, repartidos en catro anualidades.

Licencias áxiles e maior seguridade xurídica

Unha vez finalizada a redacción do plan especial, e coa súa entrada en vigor, quedarán definidas con claridade as normas de construcción e rehabilitación de inmobles, o que, ademais de aportar seguridade xurídica aos propietarios que acometan obras de mellora nos mesmos, acurtará notablemente os amplos prazos adicados aos trámites administrativos debido á posibilidade de conceder directamente as licenzas de obra.

Dende o Goberno Municipal enténdese que non é admisible que a día de hoxe cada licenza deba ser aprobada no Pleno municipal, ás veces logo dun período de máis de cinco años de agarda, unha vez o dono da vivenda teña acadado os pertinentes permisos sectoriais por parte da Xunta de Galicia.

Cara unha futura Área de Rehabilitación Integral (ARI): dinamización da economía local, revalorización dos inmobles e fomento do sector inmobiliario

Logo da aprobación do Plan Especial de Rehabilitación do Casco Vello, o Concello de Cariño aspira a acadar a declaración dunha Área de Rehabilitación Integral. Este feito implicaría a posta a disposición dos veciños dun interesante plan de subvencións ao que acollerse para sufragar boa parte dos gastos de mellora das vivendas afectadas.

O paso posterior sería implantar un programa de estímulo económico que fomente a rehabilitación das vivendas, o que suporía unha revalorización das propiedades, relanzar a actividade empresarial dos diferentes sectores vencellados á construción (albanelería, carpintería, pintores, etc…) e unha agardable dinamización do sector inmobiliario.

Máis alá das propiedades privadas, o Concello de Cariño buscará ademais poñer en valor aspectos distintivos e singulares do casco mariñeiro, como son a área arqueolóxica do barrio do Castro, a coñecida como zona dos Atallos ou os espectaculares cantís costeiros dos que penduran algunas das casas.

Trátase, polo tanto, dunha inversión de futuro que procura crear unha dinámica sostible.

Se o proxecto Cariño Emprende, do que nos ocupamos na entrada anterior, encara o seu segundo exercicio, 2018 será, tal como anunciou recentemente o Concello, o terceiro ano no que os colectivos asociativos, culturais e deportivos locais poderán contar cunha liña estable de axudas municipais que contribúa a dar continuidade ás súas actividades.

Durante o exercicio 2016, no que se puxo en marcha a iniciativa, a demanda de fondos non cubrira toda a partida orzamentaria do Concello, algo que xa non aconteceu en 2017, cando a dotación municipal foi integramente transferida ás arcas das diferentes asociacións.

Así pois, entidades de carácter social como Aprom, a delegación local de Asociación Española contra el Cáncer ou as asociacións de xubilados Faroleiro e A Pedra foron perceptoras de axudas, ó igual que as deportivas (C.D. Cariño e Clube Ciclista Cariño), as culturais e musicais (Rondalla de Cariño, Danza de Arcos, Coral Polifónica, San Xiao do Trebo, O Peiral, Os Infieles ou Batería de Cariño) ou as ANPAS (Beiramar e A Basteira). Tamén a asociación de Patchwork Cariño e, por primeira vez, COMCARIÑO (nova asociación de comerciantes de Cariño) acudiron á convocatoria.

En total recibiron o apoio municipal 17 entidades de ámbito local que, cada unha no seu campo, desempeñan unha tarefa fundamental na sociedade cariñesa. Como sinalou o Alcalde, José Miguel Alonso, un concello sen tecido asociativo é un concello sen vida, e en Cariño non só contamos cun número importante de asociacións, senón que agardamos a que este aumente e perduren moitos anos. En total foron preto de 22.000 euros os dedicados a sufragar o Plan de Colaboración con Asociacións.

Xa cun enfoque comarcal, e como vén sendo habitual, o Concello de Cariño renovou o seu compromiso con Aspromor. Asemade, por primeira vez e en coordinación con outros concellos da comarca, nos meses pasados abríuse unha nova liña de colaboración coa Asociación de Turismo de Ortegal. Deste xeito os sectores público e privado únense para traballar da man na promoción e posta en valor das potencialidades turísticas da comarca. As ayudas para ambos fines comarcais superan os 7.000 euros.

O Concello de Cariño vén de aprobar un presuposto que consolida as axudas para emprendedores, melloras empresariais e asociacións. Segundo vén de informar a institución municipal, a boa acollida da primeira edición do Cariño Emprende afianzou o proxecto de estímulo económico, e vén de disparar as consultas para o período 2018. O Goberno Municipal amosou a súa satisfacción coa resposta recibida, tendo en conta que se trataba dunha convocatoria novidosa.

O balance final difundido polo Concello indica que se apoiaron un total de oito iniciativas relacionadas coa posta en marcha de novos negocios así como coa mellora e eficiencia do tecido empresarial xa existente. O importe total das axudas ascendeu a 29.478 euros, o que supón unha media de 3.700 euros por solicitude.

O obxectivo é que este ano se esgoten a totalidade dos fondos presupostados, que para o exercicio 2018 suman 60.000 euros. Aínda que todavía non está aberta a convocatoria, xa teñen sido varias as persoas que se interesaron polas condicións.

As iniciativas aprobadas en 2017 foron moi diversas, atendendo a sectores tan dispares como o da pesca (unha nova embarcación), o comercio (unha tenda de material deportivo), a industria (nova maquinaria para un taller de carpintería), automoción (posta en marcha de servizo de taxi) ou unha empresa de venda de imaxes aéreas obtidas con dron, entre outras.

Unha das iniciativas máis relevantes é a instalación dunha depuradora de moluscos e dunha cámara frigorífica nas dependencias da lonxa do porto. Deste xeito o colectivo de mariscadoras de Cariño, integrado por 15 mulleres, depurará e conservará o marisco in situ, o que lles permitirá contar cun stock de produto fresco co que surtir directamente e sen intermediarios ós establecementos hostaleiros locais.

Trátase, sen dúbida, dun avance importante para o sector, co que o Goberno Municipal amósase especialmente comprometido. A ría conta cunha materia prima autóctona de alta calidade, e gracias á depuradora e á cámara de conservación as mariscadoras de Cariño poderán vender o produto a un mellor prezo, aportándolle valor engadido a ameixas, navallas ou ostras. A nova depuradora permitirá depurar ata 400 quilogramos de marisco en cada procesado, puidendo ser conservado ata sete días na cámara frigorífica.

A segunda edición do programa Cariño Emprende contará con tres liñas de subvención. A primeira delas estará destinada exclusivamente a promover a creación de novas empresas, apoiando iniciativas emprendedoras, mentres que a segunda subvenciona os gastos de contratación de novos traballadores por parte de empresas xa establecidas no termo municipal. A terceira voltará a estar dedicada a apoiar as iniciativas que procuran a mellora do tecido empresarial existente. A ampliación de instalacións ou a adquisición de maquinaria para aumentar a produción, ou as melloras na eficiencia das xa existentes, entre outras posibilidades, terán cabida neste apartado.

O Concello avalía varios aspectos básicos das solicitudes, como son a forma xurídica da empresa, o sector de actividade que desempeña, o número de postos de traballo creados ou a situación sociolaboral do solicitante, entre outros. Desta maneira, resultan especialmente beneficiadas as empresas que traballen baixo unha fórmula cooperativa e que se encadren nalgúns dos ámbitos definidos como prioritarios: sector do mar, transformación ou elaboración de produtos hortofroitícolas locais, turismo e servizos/produtos inexistentes a nivel local.